Sistem kelimesi, Latince "birleşme","oluşma","bir araya gelme" anlamını taşıyan systema'dan; o da Yunanca gene aynı anlamlara gelen sustema kelimesinden türemiştir.

Bazen bir kelimenin ne olduğunu anlayabilmek için kelimenin kökeninin nerden geldiğini, ne anlama geldiğini bilmek bile insana çok şey kazandırabilir. Örneğin bu tanımlara baktığımızda sistem kelimesinin bir araya gelmiş birşeyleri birleştiren bir kavram olçduğunu, daha doğrusu, birşeylerin birleşmesinden oluştuğunu anlamış olduk.

Sistem kelimesiyle ilgili literatürde pek çok ayrıntılı tanım bulunmaktadır. Bunlardan iki tanesini ele alacak olursak:

• Sistem (ya da düzenek), en basit tanımıyla, birbiriyle ilişki içerisinde olan, birbiriyle etkileşen elemanlar topluluğudur.
• Sistem, ortak bir amacı gerçekleştirmek veya başarmak amacıyla bir araya getirilen, ortak özellikleri olan, birbiriyle etkileşimli parçaların bütününe verilen isimdir.

Dikkat edilecek olursa bu tanımlarda; eleman, topluluk, biribiriyle ilişki içerisinde olmak,ortak bir amaç sahibi olmak gibi kavramlardan söz edilmektedir. Bunların neler olduğuna bakalım.

Bir sistemin elemanı aklınıza gelecek herşey olabilir. Bu konuda herhangi bir sınır yoktur. Canlı,cansız varlıklar; soyut, somut varlıklar; elmalar, armutlar, kişiler, dersler, kurallar, başka sistemler... herşey olabilir. Tabi ki herşey, herşeyle birleştiği zaman bir sistem oluşturmaz. Belli kurallar çerçevesinde gerçekleşir.

Tanımlarda ilişki kelimesi geçmektedir. Bu ilişki kelimesinden kastedilen nedir? Bir sistemin oluşabilmesi için nasıl ilişkiler varolmalıdır? Bu soruların cevabı gene çok geniştir. Her türlü ilişki olabilir. Örneğin matematiksel bir sistemden bahsediyorsak, bu sistemde, elemanlar arasındaki ilişki her türlü fonksiyon olabilir; eğer sosyal sistemden bahsediyorsak örneğin evlilik ilişkisi, aynı sınıfın öğrencisi olma ilişkisi, arkadaşlık ilişkisi... olabilir. Elektriksel bir sistemden bahsediyorsak akım,direnç,gerilim arasındaki V=IR ilişkisi olabilir.

Ortak bir amaca (ya da özelliğe) sahip olmak belki de sistem tanımlamasındaki en önemli kısımdır. Çünkü az önce de söylediğimiz gibi herhangi bir eleman herhangi başka bir elemanla bir araya geldiğinde, eğer ghiçbir ortak amaçları, hiçbir ortak özellikleri yoksa, o ekip için bir sistem diyemeyiz. Belki sadece topluluk diyebiliriz. Ama sistem olmaz. Sistem olabilmesi için ortak birşeyler olması gerekir.

SORULAR:

• Tanımlarda topluluk kelimesi geçmektedir. Peki tek elemanlı, ya da hiç elemanı olmayan bir sistem olamaz mı, illa ki 1'den fazla eleman mı olması gerekir?
• 1 insan, tek başına bir sistem olamaz mı? (Bu soru, sosyal ve biyolojik açıdan ayrı ayrı incelenmelidir)